Nie każdy projekt trzeba/należy/można realizować w sposób zwinny. To, które podejście należy zastosować, uzależnione jest od wielu czynników. Przy podejmowaniu decyzji z pomocą przychodzi nam model Cynefin.
Co to jest model Cynefin?
Cynefin to narzędzie analityczne zaproponowane przez Dave’a Snowdena i Boone’a w 2007. Autorzy tego modelu zaproponowali 5 różnych domen dla problemów: prostoty, skomplikowania, chaosu, złożoności i nieporządku. Do każdego problemu z kolei przypisali konkretny sposób postępowania.
Domena prostoty
Domena prostych problemów charakteryzuje się tym, że rozwiązanie jest oczywiste, nie wymaga żadnej weryfikacji. Jest to problem, z którym spotkaliśmy się już nie raz i w związku z tym rozwiązanie mamy już przygotowane.
Model zachowania: odczuj – klasyfikuj – reaguj.
Przykłady: incydenty na obsłudze klienta, które są nam znane, konfiguracja sprzętu komputerowego dla nowego pracownika, wykonanie kopii bezpieczeństwa systemu czy też proces aktualizacji oprogramowania.
Rozwiązanie: gotowe procesy, dobre praktyki wypracowane w organizacji.
Domena problemów skomplikowanych
W domenie problemów skomplikowanych potrzebujemy wsparcia ekspertów. To oni oceniają sytuację, zweryfikują możliwości i zarekomendują rozwiązanie w oparciu o dobre praktyki.
Model zachowania: odczuj-analizuj-reaguj.
Przykłady: poprawienie wydajności, naprawa błędów w oprogramowaniu.
Rozwiązanie: Dobre praktyki zaproponowane przez ekspertów z danej dziedziny po przeanalizowaniu problemu.
Domena złożona
Domena złożona to domena problemów, które są bardziej nieprzewidywalne niż przewidywalne. Potrzebne jest eksperymentowanie, a w kolejnym kroku analiza otrzymanych wyników. Zgłębiamy problem a następnie przeprowadzamy jego inspekcję i adoptujemy w oparciu o uzyskaną wiedzę. Ta domena wymaga podejścia kreatywnego i innowacyjnego. Tu nie sprawdzają się rutynowe rozwiązania.
Model zachowania: sonduj-odczuj-reaguj.
Przykłady: projekty związane z innowacyjnymi produktami oraz rozszerzające istniejące produkty o innowacyjne cechy.
Rozwiązanie: Scrum, Cykl Deminga.
Domena chaosu
Problemy domeny chaosu wymagają szybkiej reakcji. Jest pożar, który trzeba szybko ugasić. Jak reagujemy w takiej sytuacji? Niczego nie możemy przewidzieć i zaplanować, skupiamy się na działaniu. Chcemy jak najszybciej wydostać się z sytuacji podbramkowej i przywrócić porządek.
Model zachowania: działaj-odczuj-reaguj.
Przykład: awaria serwera
Rozwiązanie: Działanie.
Domena nieporządku
Jeśli nie potrafisz przypisać swojego problemu do żadnej z powyższych domen, z pewnością jesteś w domenie nieporządku. Jak postępować w tej sytuacji? Rozbij swój problem na mniejsze i każdy z nich przypisz do właściwej domeny.
Jak wykorzystać model Cynefin w praktyce?
W każdej chwili mamy do czynienia z jakimś problemem. Z pomocą modelu Cynefin możemy ten problem (bądź problemy) zaklasyfikować do odpowiedniej domeny, żeby w kolejnym kroku zastosować rozwiązanie odpowiednie dla tej domeny.
Zwróć tylko uwagę, że to, co dla jednej organizacji będzie problemem z domeny prostoty, dla innej może znajdować się w domenie problemów skomplikowanych.